countdown SPm 2015 6 - 5E1 salin n pass up the next monday

Kepentingan mengamalkan semangat kejiranan.

Bukanlah orang yang beriman

Jika sendiri kekenyangan

Sedangkan jiran menangis kelaparan

            Sepotong hadis di atas memanifestasikan kepentingan untuk menjalin hubungan ukhuwah sesama jiran tetangga tanpa mengira latar belakang yang berbeza. Dalam konteks Islam, jiran merujuki deretan rumah ke-40 yang melangkau rumah di sebelah kiri dan kanan, rumah di belakang dan di depan, rumah di tingkat atas dan bawah dari rumah kita. Sabda Nabi Muhammad yang bermaksud, “ jiran tetangga ada tiga jenis, yakni jiran yang terdiri daripada kaum keluarga, kaum muslim dan kaum kafir.” Manakala aktivis terkenal negara Malaysia, Tan Sri Lee Lam Thye berkali-kali menegaskan kepentingan semangat kejiranan untuk membangunkan tamadun bangsa negara kita. Izharnya, semangat kejiranan yang telah lama mendarah daging dan sebati dalam tradisi kehidupan leluhur telah menunjangkan norma masyarakat majmuk di Malaysia. Kini, sampailah masa untuk kita membenamkan kotak minda menelusuri kepentingan semangat ini. Apakah kepentingan semangat kejiranan kepada nusa dan bangsa?Tepuk dada tanya selera.

            Afdalnya, semangat kejiranan merupakan pangkal pokok untuk membentuk masyarakat yang sakinat dan madani. Secara fitrahnya, manusia tidak dapat hidup bersendirian kerana nilai kasih sayang merupakan sebahagian daripada kehidupan hakiki manusia. Nilai kemanusiaan ini ternyata dalam hadis yang berbunyi, “barang siapa yang beriman kepada hari kianat, maka berbaik-baiklah kepada jiran tetangga dan tetamu.” Dengan jelasnya, manusia yang menerapkan nilai kasih sayang dalam kehidupan akan memahami sifat kasih sayang ialah sifat Tuhan yang patut menjadi anutan manusia supaya meluaskan nilai kemanusiaan ini kepada semua makhluk di buana ini. Kempen Budi Bahasa dan Budaya Kita yang diuar-uarkan oleh Datuk Seri Rais Yatim menekankan jiran tetangga ialah saudara kita yang terdekat. Walhal, segala perbalahan dan konflik berakar umbi daripada sikap individualistik yang bercanggah dengan agama dan nilai murni masyarakat timur. Bolehlah dibayangkan bahawa masyarakat kontemporari yang bersikap evasif lantaran terlalu mengejar kemewahan dalam hidup. Maka, nilai ketimuran ini wajarlah disuburkan kembali demi memugarkan nilai kasih sayang, toleransi dan ikatan silaturahim sesama manusia, khasnya jiran tetangga yang paling berhampiran dengan kita.

            Selain pembentukan masyarakat yang bertunjangkan nilai ketimuran, semangat kejiranan juga merupakan pemangkin untuk meningkatkan imej negara yang terdiri daripada masyarakat yang multiagama, multibudaya dan multietnik. Sesungguhnya, banyak kajian barat telah dijalankan untuk menilai nilai perpaduan yang berjaya dijanakan oleh pemimpin negara kita. Sebagai analoginya, setiausaha PBB semasa sambutan Hari ASEAN 2015 mengagumi kejayaan Gagasan 1M sebagai payung untuk memupuk perpaduan dalam masyarakat yang terdiri daripada kepelbagaian kebudayaan. David Cameron, mantap Perdana Menteri British pada tahun 2012 pernah melaporkan kegagalan negara British untuk mewujudkan pendidikan yang multikebudayaan. Begitulah juga yang berlaku di Jerman, Amerika Syarikat dan negara maju lain yang menyuarakan kebimbangan untuk mewujudkan masyarakat yang multibudaya. Namun, sudah banyak kali negara kita dijadikan peran contoh untuk pakar penyelidik menelusuri semangat perpaduan dan kejiranan di negara kita. Pendek kata, jiran tetangga yang berbeza kaum dan kepercayaan bukan menjadi penghalang untuk hidup bermasyarakat kerana budaya bertoleransi dan saling memahami telah lama menjadi nilai tradisi negara kita.

            Walhal,bukan merupakan kes keterasingan lagi jika kita melihat jiran tetangga yang berbilang bangsa menghulurkan bantuan untuk menjayakan sesuatu agensi nasional. Di bawah kepemimpinan YAB Najib Tun Razak, Dasar Ekonomi Baru dan NKRA( Bidang Keberhasilan Utama Negara) telah menekankan kesejahteraan dan keadilan untuk menyelaraskan perkongsian harta khazanah di bumi yang bertuah ini. Sesungguhnya, selepas menghela nafas 58 tahun, masyarakat majmuk di negara ini sudah mendarah daging dengan konsep memberi dan menerima sesama masyarakat yang heterogen. Agak biasanya apabila kita menyaksikan jiran tetangga yang berbeza kepercayaan menyertai aktiviti kemasyarakatan yang dianjurkan oleh Rukun Tetangga atau Jawatankuasa Kemajuan dan Keselamatan Kampung. Contohnya, Hari Keluarga, Rumah Terbuka Kebangsaan dan pelbagai program seni dan kebudayaan telah mengumpulkan masyarakat setempat tanpa mengira bangsa dan kulit. Lebih mesra lagi, masyarakat Malaysia terkenal dengan nilai budi bahasa dan kemurahan hati sanggup membantu jiran tetangga dalam waktu kecemasan atau semasa ditimpa musibah. Hal ini dibuktikan semasa banjir berlaku di Kelantan, jiran tetangga dengan serta-merta membantu mangsa tanpa sekelumit perbandingan kulit yang berbeza.

            Lebih mengagumkan masyarakat domestik dan negara luar, ikatan kejiranan yang erat telah mengurangkan kes jenayah jalanan dan indeks jenayah sejak pelancaran Strategi Lautan Biru Kebangsaan. Hal ini telah dilaporkan oleh Ibu Pejabat Polis Bukit Aman, Indeks Jenayah Jalanan menunjukkan penurunan sejak kepimpinan YAB Najib Tun Razak. Sungguhpun jenayah demi jenayah dipaparkan dalam dada media akhbar, namun sepandai-pandai tupai melompat, akhirnya jatuh juga. Nilai kejiranan pernah ditegaskan oleh Tan Sri Lee Lam Thye sebagai senjata mujarab untuk memerangi segala pidana dan kebobrokan yang melibatkan manusia. Dengan sikap berwaspada terhadap kerenah orang asing yang tidak dikenali, jiran tetangga mampu mengecam dan sekurang-kurangnya melaporkan perasaan syak wasangka ini kepada pihak berwenang. Talian kecemasan 999 dan telefon numbor balai polis berdekatan telah diedarkan kepada ahli masyarakat setempat. Maka, dalam meladeni kerenah penjenayah yang tidak berhati perut, penggemblengan kudrat dan minda sesama jiran tetangga mampu mengurangkan indeks jenayah seperti pecah rumah, ragut, penculikan dan sebagainya yang sudah lama membelenggu kehidupan masyarakat kita.

            Akhir sekali, semangat kejiranan mampu menjadi elemen untuk melonjakkan industri pelancongan desa dan ekopelancongan. Panorama yang saujana mata memandang memerlukan kerjasama masyarakat setempat dengan menyahut seruan pihak kerajaan. Sebagai contohnya, program Inap Desa mustahillah berjaya untuk menggamit pelancong asing sekiranya masyarakat setempat tidak berusaha sama untuk melestarikan kehijauan saujana dan tidak bersikap siapa lu siapa gua. Sebagai contohnya, kehijauan Australia dan kebersihan Singapura mempamerkan rakyat murba yang menjunjung kedaulatan negara dan sifat empunya terhadap negara yang menaungi mereka. Kini, sekiranya rakyat murba di setiap kawasan perumahan sanggup mendukung aspirasi kerajaan seperti menyokong program pengasingan sampah sarap, amalan bercucuk tanam dan Kempen Sepokok Serumah, nescayalah persekitaran yang membersih dan menghijau mampu merancakkan industri pelancongan negara kita. Program Mybeautiful Neighbourhood dan RTC contohnya merupakan agensi nasional untuk mempromosikan produk pelancongan desa kepada pelancong asing. Khasnya, persembahan kebudayaan dan pertunjukan seni yang ditonjolkan oleh masyarakat desa berjaya mewujudkan aura yang muhibah. Makanan tradisional kini telah menjadi lambang keunikan negara kita apabila makanan 1Malaysia yang bercirikan ala kepelbagaian kebudayaan dihidangkan kepada pelancong asing. Mukhtasarnya, kepelbagaian kebudayaan merupakan sebahagian daripada ikatan kejiranan dalam masyarakat kampung telah dijadikan sebagai produk pelancongan yang unik.  

            Tuntasnya, semangat kejiranan mendatangkan seribu satu kemaslahatan kepada nusa dan bangsa. Transformasi pembangunan sosioekonomi bukanlah satu anjakan yang mudah, memetik kata mantan Presiden Amaerika Syarikat, John F Kenneny, “ janganlah Tanya apa yang boleh diberikan oleh negara, tetapi tanyalah apa yang boleh diberikan kepada negara. “ Semasa menempuhi cabaran yang semakin sengit dan kemelesetan ekonomi yang cukup merimaskan masyarakat, masyarakat Malaysia seakan-akan masih berada dalam zon keselesaan. Kita perlu memahami bahawa ikatan ukuhwah dan nilai kemanusiaan tanpa membatasi ideologi yang berbeza merupakan penawar untuk merungkaikan masalah global ini. Ayuhlah kita kembali kepada nilai tradisi dan norma masyarakat leluhur untuk menghayati suasana musim berderau yang pernah berlaku pada zaman nenek moyang kita;

Yang buta penghembus lesung,

Yang pekak pembakar meriam,

Yang lumpuh penghalau ayam,

Yang kurap pemikul buluh.